روغن‌سوزی اگر به موقع تشخیص و برطرف نشود، می‌تواند منجر به آسیب جدی به موتور و هزینه‌های سنگین تعمیراتی شود. در این بخش، روش‌های تشخیص دقیق و راه‌های رفع مشکل را بررسی می‌کنیم.

روش‌های تشخیص روغن‌سوزی

چک کردن سطح روغن به‌صورت منظم

 هر 1000 کیلومتر سطح روغن را با استفاده از دقیق‌ترین روش (پارک خودرو روی سطح صاف، خاموش بودن موتور و تمیز کردن گیج روغن) بررسی کنید. اگر سطح روغن به‌طور غیرعادی کاهش یابد، احتمال روغن‌سوزی وجود دارد.

 مشاهده دود آبی یا خاکستری از اگزوز

 در حالت سرد: دود آبی در استارت اولیه نشانه خرابی کاسه نمد سوپاپ‌ها است.

 در حالت گرم: دود آبی مداوم نشانه فرسودگی رینگ پیستون یا گاید سوپاپ است.

برای تست، پشت خودروی روشن بایستید و به یک نفر بگویید ناگهان گاز دهد. اگر دود آبی پررنگ دیدید، روغن می‌سوزد.

بررسی شمع‌ها

رسوب روغنی یا سیاه‌شدگی = روغن وارد محفظه احتراق شده.

شمع‌های خیس از روغن = مشکل جدی در رینگ‌ها یا سوپاپ‌ها.

 تست تراکم سیلندر 

با دستگاه تستر تراکم، فشار هر سیلندر را اندازه بگیرید.  اگر فشار یک سیلندر پایین‌تر از بقیه باشد، احتمال خرابی رینگ پیستون یا سوپاپ وجود دارد.

 تست نشتی روغن

این تست دقیق‌تر از تست تراکم است و میزان نشتی هوا از سیلندر را نشان می‌دهد.  اگر هوا از کارتر موتور خارج شود، رینگ‌ها مشکل دارند.  اگر هوا از منیفولد ورودی یا اگزوز خارج شود، سوپاپ‌ها نشتی دارند.

بررسی سیستم تهویه کارتر

 اگر شیر PCV کیپ یا خراب باشد، روغن به داخل منیفولد ورودی مکیده می‌شود.  برای تست، شیر PCV را تکان دهید—اگر صدا ندهد، احتمالاً خراب است.

راه‌های رفع روغن‌سوزی

تعویض کاسه نمد سوپاپ‌ها 

 اگر روغن‌سوزی فقط در استارت سرد اتفاق می‌افتد، معمولاً کاسه نمد سوپاپ‌ها مقصر هستند.

 هزینه تعویض: مناسب (نیاز به باز کردن سوپاپ‌ها دارد، اما اورهال کامل موتور لازم نیست).

تعویض رینگ‌های پیستون

 اگر دود آبی همیشگی + تست تراکم ضعیف دارید، رینگ‌ها فرسوده‌اند. اگر میخواهید وظیفه رینگ پیستون را بدانید مقاله آن را مطالعه کنید.

 هزینه تعویض: بالا (نیاز به باز کردن موتور و اورهال جزئی/کامل دارد).

تعمیر یا تعویض گاید سوپاپ

 اگر سوپاپ‌ها لق شده‌اند، گایدها باید تعویض یا ربراش شوند.

 هزینه: متوسط تا بالا (بستگی به نوع موتور دارد).

تعویض کاسه نمد میل‌لنگ و توربو

 اگر روغن از پشت موتور یا توربو نشت می‌کند، کاسه نمدها باید تعویض شوند.

هزینه: متوسط (تعویض کاسه نمد توربو ممکن است گران باشد).

 تعویض شیر PCV

 اگر سیستم تهویه کارتر خراب است، شیر PCV ارزان است و به راحتی تعویض می‌شود.

 استفاده از روغن با ویسکوزیته بالاتر

در موتورهای فرسوده، استفاده از روغن 10W-40 یا 20W-50 می‌تواند مصرف روغن را کاهش دهد.

⚠️ توجه: این راه‌حل موقتی است و مشکل اصلی را رفع نمی‌کند!

 افزودنی‌های کاهش روغن‌سوزی (به صورت موقت)

برخی افزودنی‌های مخصوص روغن (مانند Lucas Oil Stabilizer) می‌توانند به صورت موقت از روغن‌سوزی بکاهند.

⚠️ این مواد فقط برای کاهش موقت مصرف روغن مفیدند و جایگزین تعمیر نیستند.

 اگر روغن‌سوزی کم است (مثلاً ۱ لیتر در ۵۰۰۰ کیلومتر)، می‌توان با چک مداوم روغن و استفاده از روغن غلیظ‌تر آن را مدیریت کرد.  اگر روغن‌سوزی شدید است (مثلاً ۱ لیتر در ۱۰۰۰ کیلومتر)، باید هرچه سریع‌تر به مکانیک مراجعه کنید تا از آسیب‌های جدی جلوگیری شود. تعویض روغن به‌موقع و استفاده از روغن باکیفیت می‌تواند از بسیاری از مشکلات روغن‌سوزی جلوگیری کند.